Otuz yılı aşkın süredir editörlük yapan ve ironik biçimde mesleği hakkında yeterli yazılı kaynak olmadığını farkeden Peter Ginna, sektörün duayen isimlerinin kaleme aldığı yazıları bir araya getirdiği “Editör Ne İş Yapar?”da editörlüğü bir meslek ve kariyer olarak irdeliyor.
Düzenli ve seçici okurlara, okudukları kitabı farklı bir gözle yeniden değerlendirmeleri için zemin oluşturan bu çalışma; sanat, zanaat ve ticaret faaliyetinin kesişiminde yer alan kitap editörlüğünün temel aşamalarına, inceliklerine, sorumluluklarına, zorluklarına, imkânlarına dair fikir vermenin yanı sıra kitabın sonundaki sözlük sayesinde yayıncılık alanında geçerli olan terimlerle de tanışma fırsatı yaratıyor.
Türkçede de eksikliği hissedilen bu kılavuz eser; yazar-editör ilişkisine, kitabın seçiminden matbaaya gönderilmesine kadarki süreçte yaşananlara dair kapsamlı bir içerik sunuyor, bu alandaki açığı büyük ölçekte kapatıyor. Sevdikleri kitapların yolculuğunu merak eden okurlar, teslim ettiği metnin başına neler geleceğini bilmek isteyen yazarlar ve çevirmenler genellikle şunu sorar: Editör ne iş yapar?
Editörlük bir iş; ama editörlüğün bir meslek, hatta sanat olduğu söylenebilir. Gerçekte, bütünüyle sözcüklere dayalı bir uzmanlık alanı olmasına karşın, birkaç sözcükle basitçe anlatılamayacak kadar derin bir mevzu, editörlük. Bu bağlamda düşünülünce “Editör ne iş yapar?” sorusu gerçekten de yaşayan, canlı bir soru. Yazarlar, çizerler, çevirmenler, okurlar; hatta sektörün önemli çarklarından dizgiciler, grafikerler veya satış yöneticileri bile sorabilir bu soruyu. Bir de tabii, editörlüğü bir meslek olarak arzulayan gençler. Lâkin bu sorunun yanıtı asla basitçe verilemez, zira editörlük, üretim sürecinin son derece karmaşık işlediği bir alandır.
Editör Ne İş Yapar?, işte bu karmaşıklığı gidermeyi, açıklığa kavuşturmayı hedefleyen kapsamlı bir kılavuz kitap. Sektöre yön veren isimlerin kaleme aldığı makaleler, mesleğin karanlıkta kalan ya da ziyadesiyle merak uyandıran yönlerini aydınlatarak zihinlerdeki (ve mümkünse, kitabın adındaki) soru işaretini yok etmeye çalışıyor.
Yolu edebiyattan geçen hemen herkesin kitaplığında bulunması gereken, tekrar tekrar okunabilecek bu çalışma, yayıncılığın geleceğinin sorgulandığı bugünlerde sektörün dününü ve yarınını daha iyi anlayabilmek isteyenler için hayati önem taşıyor.
Peter Ginna hakkında
1982’den beri New York’ta editör ve yayıncı olarak çalışıyor. Oxford University Press’te editörlük yaptı ve Crown/Random House’un, St. Martin’s Press’in ve Persea Books’un editoryal kadrosunda yer aldı. NYU’nun yayıncılık programı kapsamında “Editörlük Nedir?” dersini hazırladı, Creative Nonfiction dergisinde ve Nieman Foundation’ın internet sitesi Storyboard’da editörlükle ilgili yazılar yazdı. Daha sonra Bloomsbury ABD’nin altmarkası Bloomsbury Press’i kurdu; burada yayın sorumlusu ve yayın yönetmeni olarak görev yaptı. www.doctorsyntax.net adresinde kitaplar ve yayıncılık hakkında blog yazıları yazıyor.
Berna Akkıyal hakkında
1978’de İstanbul’da doğdu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde sosyoloji ve felsefe, Bilkent Üniversitesi’nde Türk edebiyatı eğitimi aldı. Edebiyat ve sosyal bilimler alanlarında editörlük yapıyor.