Türkiye edebiyatının büyük yazarı Yaşar Kemal’in destansı romanının müzikli tiyatro uyarlaması, 51. İstanbul Müzik Festivali’nde dünya prömiyerini yapıyor. Yazarın kaleme aldığı en önemli romanlarından biri olarak gösterilen Binboğalar Efsanesi, usta yazara hayranlığıyla bilinen Amerikan besteci Michael Ellison’ın önderliğinde sahnede hayat buluyor.
Ellison’ın American Record Guide tarafından “ustalıkla işlenmiş, güçlü ve sürükleyici” olarak betimlenen müziği, değişen ritmik bir dil, çağrışımlarla dolu bir atmosfer ve geniş bir duygusal yelpazeye sahip renklerden oluşuyor. Romanın kültürlerarası etkileşimden doğacak müzikli tiyatro uyarlaması, Süreyya Operası’nda edebiyat ve müzikseverler arasında bir köprü kuracak.
Yaşar Kemal, 1940’larda Çukurova’nın tükenen bir Yörük obasının yaşadıklarından esinlenerek 1971’de yayımladığı romanında, kadim bir kültürün yok oluşunu ve bu süreçte insanın çaresizliğinin boyutlarını dile getirmişti. Asırlardır konargöçer olarak yaşayan Yörüklerin yerleşik yaşam düzenine zorlanmalarının ve yaşadıkları baskıların yarattığı sonuçları anlatan usta yazar; bir toplumun varlık mücadelesini, kendi kimlik, kültür ve yaşam biçimlerini korumaya yönelik gayretlerini sahici bir acıyla yansıttı. Baskılar sonucunda içleri el vermese de yerleşik yaşama geçmeye başlayan Yörüklerin kültürlerindeki bu değişim, Yaşar Kemal’in kaleminde dokunaklı bir öyküye dönüştü.
2012’de Rotterdam Operadagen ve İstanbul Müzik Festivali’nde sahnelenen ilk operası Söyle, Ben Senim-Mevlana ile Türk geleneksel enstrümanlarının çağdaş müziğe benzeri görülmemiş bir entegrasyonunu gerçekleştirerek bir ilke imza atan besteci Michael Ellison, 2016’da İstanbul Müzik Festivali’nin siparişi üzerine Yaşar Kemal’in bir diğer romanı Deniz Küstü’den yola çıkarak ikinci operasını bestelemişti.
Ellison, Binboğalar Efsanesi için bu araştırmayı geliştirerek Anadolu enstrümanları ve sesleri için yeni bir yön tayin ediyor. Michael Ellison’ın müziğini, metin ve rejide Simon Jones, koreografide Evrim Akyay, videoda NohLab ve Can Okan’ın şefliğindeki Hezarfen Ensemble tamamlıyor. Bu ortak çalışmayla hayat bulacak dünya prömiyeri, festival seyircilerine ender tanıklık edebilecekleri müzikal ve görsel bir tecrübe yaşatacak. Türkiye’nin önde gelen çağdaş müzik grubu Hezarfen Ensemble’ın kurucu ortağı ve eş direktörü de olan Michael Ellison, gelenekselliği çağdaş ve klasik bir duyarlılıkla harmanlayan kendine özgü müzikal anlatısı ile festivale renkli bir perspektif katacak.
