Türkiye Yayıncılar Birliği öncülüğünde hayata geçirilen OKUYAY Platformu’nun araştırmasına göre 2008 yılında yüzde 70 olan “kitap okumuyorum” diyenlerin oranı yüzde 36’ya düşmüş durumda. Son 3 ayda en az bir kitap okuduğunu belirtenlerin oranının ise aynı dönemde yüzde 30’dan yüzde 64’e çıkmış görünüyor.
Türkiye Yayıncılar Birliği öncülüğünde hayata geçirilen ve ülkemizde okuma kültürüne yönelik bugüne kadar yapılan en kapsamlı projelerden biri olan OKUYAY Platformu’nun (Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Platformu), tanıtım ve basın toplantısı, 17 Aralık Salı günü Yapı Kredi Kültür Sanat Loca’da gerçekleşti. Toplantıda, KONDA Araştırma ve Danışmanlık tarafından proje kapsamında yürütülen Türkiye Okuma Kültürü Araştırması 2019’nun raporu ve OKUYAY Platformu’nun pilot projelerini yürüteceği 4 bölge ilk kez kamuoyuyla paylaşıldı. OKUYAY Platformu’nun yaptırdığı Türkiye STK Haritalaması Araştırması doğrultusunda belirlenen bölgeler İstanbul, Ankara, Adana ve Samsun oldu.
T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı tarafından yürütülmekte olan Ortaklıklar ve Ağlar Hibe Programı kapsamında hibe almaya hak kazanan Türkiye Yayıncılar Birliği’nin OKUYAY Platformu, okuma kültürünü desteklemeye çalışan STK’lere, aktivistlere ve gönüllülere destek vererek Türkiye ve Avrupa’daki iyi örnekleri Türkiye geneline yaymayı hedefliyor.
OKUYAY Platformu’nun 17 Aralık 2019 Salı günü Yapı Kredi Kültür Sanat Loca’da, iki oturum halinde gerçekleşen tanıtım ve basın toplantısında, bugüne kadar yapılanlar ve bundan sonra yapacaklar kamuoyuyla paylaşıldı. İlk oturumu, Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk’ün açılış konuşmasıyla başlayan toplantıda, Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Koordinatörü Ebru Şenol proje hakkında detaylı bir bilgilendirme yaptı. Ardından, OKUYAY Platformu’nun KONDA Araştırma ve Danışmanlık’la yürüttüğü Türkiye Okuma Kültürü Araştırması 2019* hakkında özet bilgilendirme yapıldı. Bu araştırmayla, Türkiye çapında uzun süredir eksikliği duyulan ve en son 2011 yılında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan okuma kültürü çalışması yenilenmiş oldu.
Türkiye STK Haritalaması Araştırması* hakkında yapılan bilgilendirmeyle devam eden toplantıda, araştırmadan veriler de paylaşıldı. Okuma kültürü ile ilgili çalışma yapan kişi ve toplulukların illere göre dağılımına bakıldığında en büyük yoğunluğun İstanbul’da olduğu ve bunu Ankara ve İzmir’in takip ettiği görülüyor. Araştırma’da dördüncü sırada yer alan il ise Adana ve Bursa’yı geride bırakan Diyarbakır oldu.
Bu araştırma doğrultusunda belirlenen ve OKUYAY Platformu’nun pilot projelerini yürüteceği 4 bölge olarak İstanbul, Ankara, Adana ve Samsun’un belinlendiği açıklandı. İlk oturum kapanış konuşmasıyla sona erdi. (STK araştırmasının tamamını incelemek için)
Okuyorum diyerlerde çarpıcı artış
Toplantının ikinci oturumunda ise KONDA’nın analistlerinden Aydın Erdem ve OKUYAY Platformu sektör uzmanı Sevengül Sönmez, Türkiye Okuma Kültürü Araştırması 2019 sonuçlarının detaylı sunumunu katılımcılarla paylaştılar. Sonuçlar, KONDA’nın önceki araştırmalarıyla karşılaştırıldığında “Okuyorum” yanıtı verenlerin çarpıcı biçimde artmış olmasının okuma kültürü için olumlu bir gösterge olduğunu; Türkiye toplumunun okumanın önemini benimsediğini; okumanın gelişmesi için yapılması gerekenlerin ne olduğunu anladığını ve bu doğrulara göre hareket etme eğiliminin arttığını ortaya koyuyor.
Araştırma şirketinin 2008 yılında yaptığı ankette, katılımcıların yüzde 70’i net bir şekilde kitap okumadığını belirtirken, yeni araştırmada bu oran yüzde 36’ya düşmüş durumda. Son 3 ayda en az bir kitap okuduğunu belirtenlerin oranının ise yüzde 30’dan yüzde 64’e çıktığı görünüyor.
Türkiye’nin ortalamada 3 ayda 2,7 kitap okuduğunu ve bu sayının “Okuyanlar” kümesinde 4,2 kitaba kadar çıktığını gösteren araştırma aynı zamanda, “Okuyabilir” olarak belirlenen kümenin de azımsanmayacak oranda olduğunu ortaya çıkarıyor.
Erdem ve Sönmez sunumda, okuma kültürünün yaygınlaştırılmasında bu kümeye yönelik etkinliklerin arttırılmasının, kısa zamanda kayda değer bir ilerlemenin sağlanması açısından etkili olacağını dile getirdiler.
Basın mensuplarının yanı sıra, Türkiye Yayıncılar Birliği üyelerinin, kamu yetkililerinin ve paydaşların katılımıyla gerçekleşen toplantı, soru-cevap bölümüyle sona erdi.
Araştırmanın tamamını incelemek için